Zielepedia.pl to strona o ziołach. Ma charakter wyłącznie informacyjny i nie zastąpi konsultacji lekarskiej.

Kontakt: info@zielepedia.pl

Informacje o stronie

Opis rozmarynu:

Rozmaryn lekarski, Rosmarinus officinalis, to roślina wieloletnia, zimozielona o skórzastych liściach i mocnym, korzennym zapachu. Ma niebieskie kwiaty wyrastające w kątach liści, w górnej części gałązek. Wiecznie zielony krzew o wysokości 90 - 200 cm. Łodyga czterokanciasta, rozgałęziona, drewniejąca w drugim roku wegetacji. Ulistnienie gęste, naprzeciwległe. Liście długie, równowąskolancetowate, skórzaste, brzegiem podwinięte, na wierzchu ciemnozielone, spodem kutnerowate. Kwiaty drobne, osadzone na krótkich szypułkach wyrastających z kątów liści w szczytowej części pędów. Kielich dzwonkowaty, zielony, na szczycie ząbków bordowo nabiegły. Korona dwuwargowa, biała, różowa, niebieska lub liliowa. Owocem jest rozłupnia rozpadająca się na cztery owalne bordowe rozłupki.

Występowanie i uprawa rozmarynu:

Rozmaryn rośnie w krajach Morza Śródziemnego, w pozostałych krajach jest hodowany w doniczkach lub ogrodach.

Rozmaryn jest rośliną wieloletnią, w stanie dzikim dorastającą nawet do  2 m . Kwitnie od czerwca do sierpnia, kwiaty drobne wyrastające na szczytowych pędach, koloru jasnofioletowego lub niebieskiego. Roślina jest bardzo odporna na suszę, natomiast słabo odporna na mróz. W naszym klimacie rozmaryn powinien być dobrze zabezpieczony na zimę, co nie zawsze gwarantuje dobre przezimowanie. Najlepiej hodować roślinę na zewnątrz, tak żeby można było schować ją na zimę do pomieszczenia. Powszechnie hoduje się rozmaryn w warunkach domowych jako roślinę doniczkową, wtedy dorasta do ok. 50 cm .

Wymaga miejsc ciepłych, słonecznych, gleby przepuszczalnej, próchniczej, a także ochrony przed mrozem. Sieje się go w szklarni (lub w domu) dla wyhodowania sadzonek, które później przesadza się do gruntu pod koniec maja. Pod koniec lata wybieramy egzemplarze do przezimowania w skrzynkach z piaskiem. Wysadza się je w kolejnym roku, na wiosnę (w kwietniu), w 30cm odstępach. Zbioru dokonujemy poprzez obrywanie liści z gałązek w czasie kwitnienia lub zaraz po nim (czasami można również zbierć niezdrewniałe wierzchołki rośliny). Suszymy szybko, w cieniu, w przewiewnym miejscu, w podwyższonej temperaturze (35-40 stopni).

Właściwości rozmarynu:

Substancje czynne: olejek eteryczny, flawonoidy, garbniki, kwasy wielofenolowe, trójterpeny, saponiny i gorycze.

Więcej o substancjach czynnych w ziołach.

Rozmaryn wpływa na stany skurczowe mięśni gładkich jelit, dróg moczowych, stymuluje wydzielanie żółci i soków żołądkowych. Pobudza także układ krążenia, jest także dobrym środkiem dezynfekującym. Napar z rozmarynu wpływa pobudzająco na apetyt oraz łagodzi zaburzenia trawienia. Stosowany jako dodatek do kąpieli dobrze wpływa na reumatyzm i układ krążenia.

Napar z suszonych liści rozmarynu pobudza czynności wydzielnicze żołądka, poprawia trawienie, ma właściwości moczopędne i żółciopędne, działa wzmacniająco, podnosi sprawność fizyczną (polecany jest dla rekonwalescentów i ludzi starszych). Jest cennym lekiem roślinnym w zaburzeniach krążenia obwodowego oraz przy starczych zmianach w sercu.

UWAGA: Rozmaryn nie jest zalecany w czasie ciąży i miesiączki.

Zastosowanie rozmarynu w kuchni:

Końce pędów oraz liście rozmarynu stosuje się jako przyprawa do mięs, zapiekanek, ziemniaków i warzyw (dodajemy go na początku przyrządzania dań). Służy jako dodatek do smażonych ryb, grzybów, niektórych zup i sosów, sałatek, potraw z dużą ilością czosnku, dań rybnych i owoców morza, a także przyprawia się nimi makarony, gotowane ziemniaki. Dodaje się go do tłustych mięs, kiełbas, kotletów, farszów, pasztetów, gdyż ułatwia trawienie tłuszczów. Tradycyjnie okłada się nimi upieczoną baraninę i jagnięcinę, mięso królika, dziczyznę. Typowa przyprawa dla potraw kuchni francuskiej. Dym z gałązek rozmarynu aromatyzuje pieczone na rożnie mięso. 
Również można go użyć do przygotowania domowego wina, spirytusu ziołowego i naparu.

"Wszystkie łąki i pastwiska, wszystkie góry i pagórki są aptekami." ~Paracelsus